İstanbul ve çevresinde karbonmonoksit gazının tehlikeli seviyelere ulaşmasıyla beklenen patlama etkisi başladı. Uzmanlar, havada yoğunlaşan tehlikeli gazın kötü kokusunun yayılmasıyla birlikte, açık havada uzun süre kalmamayı ve dışarıda yürüyüş yapmamayı şiddetle öneriyor. Ayrıca, evlerde camların kapalı tutulması, gazın daha fazla içeri girmesini engellemek için önemli bir önlem olarak vurgulanıyor. Yetkililer, özellikle baş ağrısı, halsizlik, öksürük, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi belirtilerin artabileceği konusunda uyarıyor.Peki, karbonmonoksit patlaması nedir, neden olur?
Karbonmonoksit patlaması, genellikle karbonmonoksit gazının birikmesi ve bir kıvılcım veya ateş kaynağı ile temas etmesi sonucu meydana gelen bir patlamadır. Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Karbonmonoksit, kardiyovasküler hastalıklara neden olan en önemli hava kirleticilerinden biri olarak gösteriliyor.Karbonmonoksit zehirlenmesi; baş ağrısı, nefes sıkışması ve mide bulantısına sebep olabiliyor. Yüksek dozda bu gaza maruz kalındığında ise koma durumu ve sonunda ölümler meydana gelebiliyor.Bu tür patlamalar, gazın yüksek konsantrasyonlara ulaşması sonucu biriken gazın patlamasıyla olur ve genellikle büyük zararlar yaratabilir. O yüzden karbonmonoksit detektörleri ve uygun havalandırma, bu tür tehlikeleri önlemeye yardımcı olabilir.Karbonmonoksit patlaması, karbonmonoksit gazının (CO) birikmesi sonucu meydana gelir. Bu gaz, yakıtların tam yanmaması nedeniyle ortaya çıkar ve genellikle şu durumlar sonucu birikir:Yanlış Yanma (Eksik Yanma): Karbonmonoksit, genellikle yakıtların (odun, kömür, doğalgaz, benzin, vs.) tam olarak yanmadığı durumlarda ortaya çıkar. Yanma işlemi yeterince oksijenle gerçekleşmezse, CO gazı üretimi artar. Bu, çoğunlukla kapalı alanlarda veya yetersiz havalandırma koşullarında gerçekleşir.Yetersiz Havalandırma: Kapalı alanlarda, özellikle soba, şofben, kombi gibi ısıtıcılar veya motorlu araçlar kullanıldığında, yeterli hava girişi sağlanmazsa karbonmonoksit birikebilir. Bu gazın birikmesi, patlama tehlikesi oluşturur.Kapatılan veya Tıkalı Havalandırma Kanalları: Isıtma cihazlarının bulunduğu yerlerde, havalandırma kanallarının tıkalı veya kapalı olması, karbonmonoksitin dışarıya çıkmasını engeller ve birikmesine yol açar.Fosil Yakıt Kullanımı: Fosil yakıtlar (kömür, doğalgaz, odun gibi) doğru şekilde yakılmadığında, karbonmonoksit üretimi artar. Özellikle bu tür yakıtlar, kapalı alanlarda veya yeterli havalandırma olmayan ortamlarda kullanıldığında risk oluşturur.Arızalı veya Eski Cihazlar: Eski veya bakım yapılmayan ısıtma cihazları, doğru şekilde çalışmayarak karbonmonoksit salınımını artırabilir. Ayrıca, motorlu araçlar gibi gazla çalışan makinelerde de yanma süreçleri düzgün çalışmadığında karbonmonoksit birikmesi olur.
